یادداشتی بر فیلم 39 پله

یاحق

39 پله نام یکی از اولین آثار مهم آلفرد هیچکاک است ، فیلمی که در سال 1935 در انگلستان ساخته شده و لقب فیلم سال این کشور را هم یدک میکشد ، هرچند که شخصا معتقدم لیاقتش خیلی بالاتر از چنین القابی است و مثل سایر آثار هیچکاک ارتباط تنگاتنگی با زندگی دارد.

39 پله با همان موسیقی ابتدایش کار حسی را آغاز میکند ، گویی مخاطب منتظر باز شدن پرده نمایشی هیجان انگیز و پر اضطراب است که اتفاقا در ادامه این پیش بینی کاملا محقق میشود. انتخاب این موسیقی خیلی درست و بجاست و در موضعی کاملا مخالف با مواردی قرار دارد که وقتی تصویر کم میاورند یا بهتر بگوییم قصه گویی تصویری نمیدانند و نمی توانند ، موسیقی را تبدیل به طنابی میکنند که با آن تماشاگر را تا پایان فیلم نگه دارند ، ما را که نمی توانند نگه دارند :)

میزانسن از ابتدا (دقیقا از اولین صحنه ها) این گونه می نمایاند که نباید زیاد به شخصیت اول نزدیک شویم و من شخصا این نشانه های مهم اما مغفول مانده ی فیلم های هیچکاک را فکر شده و نه از سر تصادف می دانم ، البته که میتوان فیلم های این مرد چاق دوست داشتنی را معمولی دید و باز هم لذت فراوان برد و این هم مجددا از هنر اوست. (همین جا تا فراموش نکردم بگویم که حتما و با وجود همه ی مشقت های زندگی کتاب "همیشه استاد" مسعود فراستی را که نگاهی بر زندگی و تمام آثار آلفرد بزرگ دارد بخوانید حتی اگر نشد تورقی کنید که بی نظیر است.)

هنوز درباره دلیلش به قطعیت نرسیدم اما به هر حال فضا به سرعت صمیمی میشود و تو خود را میان تماشاگران مجلسی با نمک اما پرماجرا میبینی و بعدتر از یکی از افراد گیج و متعجب در هیاهو می شوی و دیگر ادامه داستان را تعریف نمی کنم ، اما تا پایان فیلم عمیقا با حوادث و شخصیت ها پیوند میخوری و خودت را آنجا میبینی ، اتفاقی که در فیلم های امروزی خیلی نادر است ، برخلاف سینمای کلاسیک